Xác định kỹ năng sống có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển toàn diện của mỗi học sinh, những năm qua ngành Giáo dục và đào tạo huyện Mộc Châu đã chỉ đạo, lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục này vào các hoạt động, chương trình giảng dạy ở các nhà trường. Nhờ đó, không chỉ giúp học sinh hoàn thiện nhân cách, tự tin, chủ động, xử lý linh hoạt các tình huống trong cuộc sống mà còn giúp cho kết quả học tập của các em được nâng cao hơn, số lượng học sinh có phẩm chất, hạnh kiểm tốt ngày càng cao, tỷ lệ học lực khá, giỏi ngày càng tăng.
{youtube}0mI8tZhi2Qk{/youtube}
Các nhà trường đã chủ động đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính độc lập, sáng tạo gắn với thực tiễn của học sinh; có tài liệu bổ trợ phong phú, sử dụng thiết bị dạy học và ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học; luôn tạo cho các em tính chủ động, tích cực, hứng thú trong học tập; tạo được bầu không khí cởi mở thân thiện ở lớp, ở trường. Các bài giảng đã hấp dẫn phong phú hơn khi các thầy, cô giáo ứng dụng những bài học thực tế, những câu chuyện… để làm sinh động nội dung bài giảng. Bên cạnh đó, các thầy cô giáo còn áp dụng giáo dục kỹ năng sống lồng ghép vào trong các tiết học, như khuyến khích các em học theo nhóm, biết cách phát biểu, biết cách cùng nhau làm việc… Đối với mỗi môn học thì lại có sự lồng ghép phù hợp: các bài học môn Vật lý, Sinh học, Địa lý, học sinh sẽ có thêm kỹ năng sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả; Còn đối với môn Ngữ văn, Lịch sử, Giáo dục công dân, học sinh được giáo dục sâu sắc về tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, những tấm gương làm việc tốt trong cuộc sống thường nhật… Trong giờ học, giáo viên luôn tạo cơ hội cho các em được nói, được trình bày. Dưới sự hướng dẫn, gợi mở của giáo viên, các em đã thể hiện được tính chủ động, say mê tìm tòi, thể hiện mình và lĩnh hội tri thức.
Đặc biệt, Để giúp các em học tốt môn Tiếng Anh, trường THCS Lê Quý Đôn còn tạo cho học sinh các tiết học lý thú với giáo viên người nước ngoài. Việc mạnh dạn mời giáo viên là người nước ngoài đến dạy tiếng anh tại nhà trường không chỉ giúp các em tự tin hơn vào bản thân, mà còn cho các em có điều kiện được rèn luyện kỹ năng nghe- nói, khả năng diễn đạt trực tiếp với người nước ngoài. Ở đây, các em không chỉ được học kiến thức ngoại ngữ mà còn được chơi, được phát huy sở trường, thế mạnh. Giúp cho các em học sinh nâng cao trình độ ngoại ngữ, bồi dưỡng kỹ năng sống, giao tiếp và làm việc theo nhóm.
Việc giáo dục kỹ năng sống còn được thực hiện hiệu quả qua các buổi ngoại khoá với các chủ đề hấp dẫn, nhiều hoạt động độc đáo, hình thức sân khấu hoá thu hút đông đào học sinh tham gia. Mục đích của các buổi ngoại khóa để giúp các em học sinh thông qua việc xử lý những tình huống cụ thể và nội dung truyện kể kịp thời điều chỉnh kỹ năng sống, cách học hàng ngày để lối sống của các em ngày càng tốt hơn, hoàn thiện hơn về nhân cách, đạo đức cá nhân.
Các buổi ngoại khoá giáo dục kỹ năng sống với chủ đề: “Kỹ năng phòng chống xâm hại tình dục cho trẻ em”, “Ma tuý học đường”, “An toàn giao thông”,“Chúng em bảo vệ môi trường” đã thức sự bổ ích với các em học sinh. Thông qua các hoạt động: Trả lời câu hỏi, sắm vai, tạo tình huống, trò chơi, các em học sinh có thêm kiến thức để bảo vệ bản thân, bạn bè và tuyên truyền trong cộng đồng.
Tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong và ngoài nhà trường, tập trung vào việc giáo dục những kỹ năng sống cơ bản, cũng giúp hình thành cho học sinh các giá trị sống, kỹ năng sống tích cực. Các hoạt động trải nghiệm sáng tạo đó, được các nhà trường tổ chức tại các điểm di tích lịch sử, các bản đồng bào dân tộc thiểu số, trang trại bò sữa, vườn cây ăn quả, các điểm danh lam thắng cảnh ở Mộc Châu.
Ở các điểm di tích lịch sử học sinh sẽ được học về lịch sử, về những hi sinh sương máu của các thế hệ cha anh cho sự độc lập, tự do của dân tộc. Lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh khi đến thăm nông trường quân đội Mộc Châu, trận đánh lịch sử ở đồn Mộc Lỵ hay bước chân oai hùng của đoàn quân Tây Tiến năm xưa... dường như sinh động, hấp dẫn hơn bao giờ hết. Tại đây, nhiều bạn học sinh được vinh dự đứng trong hàng ngũ của Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh, của Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh như nhân lên lòng tự tôn dân tộc, giúp các em có thêm động lực và trách nhiệm hơn trong học tập và rèn luyện.
Đến các bản đồng bào dân tộc thiểu số các em học sinh được chia ra làm nhiều nhóm, mỗi nhóm lại tìm hiểu những nét văn hóa khác nhau như nhà ở, trang phục, tín ngưỡng, sản xuất... Học sinh tham gia trải nghiệm sáng tạo được giáo viên hướng dẫn và giao những công việc cụ thể, khi kết thúc phải viết bài thu hoạch, điều đó đã kích thích khả năng tự khám phá, tìm hiểu của mỗi học sinh. Điều quan trọng hơn qua các hoạt động này các em được trang bị những kiến thức không có từ sách vở, thuận lợi cho việc làm việc nhóm và góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong trường học.
Nhiều học sinh cũng tỏ ra thích thú khi được tham quan trang trại bò sữa, tìm hiểu về quy trình sản xuất thức ăn, được cắt cỏ, cho bò ăn, vắt sữa bò… Những “cô” bò sữa không chỉ xuất hiện trên sách vở nữa mà sinh động trước mắt các em học sinh. Tất cả quá trình sinh trưởng, phát triển của bò sữa từ khi sinh ra đến khi cho sữa đều được công nhân ở trang trại giới thiệu chi tiết đến học sinh. Các em được thoả sức tìm tòi, khám phá, tiếp thu được những kiến thức mới mẻ.
Vườn cây ăn quả cũng là địa điểm cung cấp cho học sinh những kiến thức quan trong về sinh học, kỹ thuật... Các em được tìm hiểu về quy trình làm đất vườn, tìm hiểu các loại hoa, quả, rau và ý nghĩa của chúng trong cuộc sống; thực hành các hoạt động thực tế như: xới đất, xới luống, trồng hoa, trồng cây… Hình thức trải nghiệm đó đã đem lại cho các em sự hào hứng, vui tươi và bổ ích, giáo dục ý thức tự lập cho học sinh. Qua các buổi trải nghiệm thực tế hấp dẫn đã giúp các em thu thập được lượng kiến thức quý giá, hiểu được giá trị của lao động, trân trọng những giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp, thêm yêu quê hương, đất nước.
(về chỉ đạo các nhà trường tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh hoặc kết quả đạt được khi lồng ghép giáo dục kỹ năng sống vào bài học)
Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh không chỉ được huyện Mộc Châu chú trọng trong các đơn vị nhà trường, trong các giờ học trên lớp mà đặc biệt trong dịp hè huyện Mộc Châu cũng tổ chức rất nhiều hoạt động cho học sinh. Huyện Mộc Châu đã chỉ đạo Trung tâm Văn hoá thể thao phối hợp cùng các xã, thị trấn, các tổ chức đoàn thể huy động các nguồn lực, thực hiện xã hội hóa công tác giáo dục chăm sóc, bảo vệ, để các em có mùa hè thực sự bổ ích, lý thú. Ngay từ đầu hè, huyện Mộc Châu đã mở các lớp năng khiếu với các môn học như: Bóng đá, bơi lội, cầu lông, võ thuật, khiêu vũ, cờ vua… Tham gia các lớp năng khiếu trong dịp hè không chỉ giúp các em phát huy khả năng sáng tạo, năng khiếu, rèn luyện thể chất mà còn là cơ hội để giao lưu, học hỏi cùng các bạn có một mùa hè ý nghĩa, bổ ích, tránh xa tệ nạn xã hội. Các loại hình giáo dục kết hợp vui chơi và thực hành được tổ chức rộng khắp trên địa bàn huyện đã tạo điều kiện thuận lợi và thu hút thiếu nhi tham gia trong dịp nghỉ hè. Đặc biệt, việc tổ chức các lớp học giúp các em được rèn luyện kỹ năng sống, phát triển năng khiếu, trí tuệ, hướng các em tới cái thiện, biết thương yêu, chia sẻ với cộng đồng, tạo sự tin tưởng cho các bậc phụ huynh.
Giáo dục kỹ năng sống không đơn thuần chỉ yêu cầu các em đến trường chăm ngoan, học giỏi mà còn nhiều yếu tố khác và đối với mỗi bậc học lại có cách thức khác nhau. Đối với học sinh các bậc mầm non, tiểu học, các em cần có các kỹ năng, kiến thức nhận biết thế giới xung quanh, cách ứng xử với người lớn, với bạn bè…; còn bậc THCS, THPT là kiến thức về giáo dục giới tính, Luật, kỹ năng quan hệ, giao tiếp với bạn bè, làm việc độc lập, làm việc nhóm... Việc rèn luyện kỹ năng sống dù ở hình thức nào cũng trang bị cho học sinh những kiến thức cần thiết về cuộc sống. Giúp các em phát huy năng lực, sở trường của bản thân, hình thành cách tư duy linh hoạt, phong thái tự tin, đồng thời giúp các em sống nhân văn, biết yêu thương và có trách nhiệm hơn, xứng đáng là chủ nhân tương lai của đất nước.